Εμμανουήλ Διακομανώλης MD, PhD Καθηγητής Μαιευτικής Γυναικολογίας και
Γυναικολογικής Ογκολογικής Πανεπιστημίου Αθηνών

HPV DNA TEST

Τι είναι HPV DNA test;

Η ανίχνευση του DNA των ιών υψηλού κινδύνου (HPV testing ή τυποποίηση του ιού) οδήγησε σε ένα νέο τεστ, με μεγαλύτερη ευαισθησία από το τεστ Παπανικολάου, για τον έλεγχο και την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και όχι μόνο.
Το τεστ αυτό λαμβάνεται με την ίδια τεχνική όπως το τεστ Παπανικολάου και από το κυτταρικό αυτό δείγμα είναι δυνατή η «τυποποίηση», δηλαδή η ανίχνευση του γενοτύπου του ιού ή των ιών που προσβάλλουν τη συγκεκριμένη παθολογική περιοχή.

Ενδείξεις εφαρμογής

  • O πρωτογενής πληθυσμιακός έλεγχος «screening». Στην περίπτωση αυτή το HPV DNA test εκτελείται είτε μόνο του ή σε συνδυασμό με το test Παπανικολάου. Οι επιλογές αυτές έχουν αξιολογηθεί επιστημονικά και βρέθηκε ότι ο κίνδυνος ανάπτυξης σοβαρής προκαρκινικής αλλοίωσης CIN 2,3 ή καρκίνου, είναι πολύ μικρότερος, μετά από ένα αρνητικό HPV test παρά μετά από ένα αρνητικό τεστ Παπανικολάου. Τα αποτελέσματα αυτά είναι σημαντικά και διαμορφώνουν νέες προτάσεις για μεταβολές στο σύστημα πρόληψης καρκίνου τραχήλου μήτρας, που εφαρμόζεται μέχρι τώρα.
  • Η διαχείριση και αξιολόγηση παθολογικών κυτταρολογικών αποτελεσμάτων απροσδιόριστης ή χαμηλού βαθμού επιθηλιακών αλλοιώσεων (ASCUS/LSIL). Η εκτέλεση του HPV DNA test σε γυναίκες με κυτταρολογική διάγνωση ASCUS (κύτταρα απροσδιόριστης σημασίας) προσφέρει μεγάλη ευαισθησία, για την ανίχνευση υψηλόβαθμων επιθηλιακών αλλοιώσεων CIN 2,3 , ενώ στις περιπτώσεις LSIL (χαμηλού βαθμού κυτταρικές αλλοιώσεις) η ευαισθησία φαίνεται να είναι μικρότερη, λόγω της αυξημένης συχνότητας ανεύρεσης ιών υψηλού κινδύνου στην κατηγορία αυτή κυτταρολογικών ευρημάτων, γεγονός που καθιστά το test αναποτελεσματικό.
  • Η παρακολούθηση ασθενών μετά θεραπεία. Στις περιπτώσεις αυτές το HPV DNA test βρέθηκε να είναι περισσότερο ευαίσθητο από το τεστ Παπανικολάου, για τη διάγνωση υποτροπών τους πρώτους 24 μήνες μετά τη θεραπεία και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε συνδυασμό με την κολποσκόπηση για την παρακολούθηση αυτών των γυναικών.

Πέρα από αυτές τις ενδείξεις, ο ειδικός ιατρός μπορεί να εκτιμήσει όλους τους παράγοντες κινδύνου που αφορούν την ασθενή του και να επιλέξει τις περιπτώσεις στις οποίες χρειάζεται να γίνει HPV DNA test.

Η ανίχνευση ιών υψηλού κινδύνου είναι π.χ. πολύ συχνή σε νεότερες γυναίκες, ενώ αντίθετα ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι πολύ σπάνιος στην ηλικία αυτή. Για τους λόγους αυτούς, η ανίχνευση ιών υψηλού κινδύνου σε μία νέα γυναίκα, πριν την ηλικία των 21 χρόνων, δεν θα πρέπει να ανησυχεί ιδιαίτερα την ασθενή και δεν αποτελεί ένδειξη θεραπείας.