Εμμανουήλ Διακομανώλης MD, PhD Καθηγητής Μαιευτικής Γυναικολογίας και
Γυναικολογικής Ογκολογικής Πανεπιστημίου Αθηνών

Πρωκτός

Εισαγωγή

Ο καρκίνος του πρωκτού σχετίζεται στενά με HPV τύπους υψηλού κινδύνου όπως και ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας. Γυναίκες με σοβαρού βαθμού δυσπλασίες στον τράχηλο της μήτρας (CIN 3) έχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν προκαρκινικές αλλοιώσεις και καρκίνο στον πρωκτό.

Ο κίνδυνος καρκίνου στον πρωκτό είναι μεγαλύτερος σε γυναίκες παρά σε άνδρες. Γυναίκες με CIN 3 κινδυνεύουν πέντε φορές περισσότερο να αναπτύξουν καρκίνο πρωκτού σύμφωνα με πρόσφατες επιστημονικές μελέτες.

Σε αντίθεση με τον τράχηλο, ο κίνδυνος εξέλιξης μιας προκαρκινικής αλλοίωσης στον πρωκτό σε διηθητικό καρκίνο δεν είναι απόλυτα γνωστή.

Προληπτικός έλεγχος καρκίνου πρωκτού, όπως στον τράχηλο, με τεστ Παπανικολάου δεν έχει ιδιαίτερα ικανοποιητικά αποτελέσματα. To test Παπανικολάου όμως, άρχισε να χρησιμοποιείται στην κλινική πράξη για την κυτταρολογική διάγνωση υψηλόβαθμων επιθηλιακών (προκαρκινικών) αλλοιώσεων και στον πρωκτό. Το τεστ λαμβάνεται με ειδικές ψύκτρες από την περιπρωκτική και ενδοπρωκτική περιοχή, τα δε παθολογικά κυτταρολογικά αποτελέσματα αποτελούν ένδειξη παραπομπής των ασθενών για περαιτέρω έλεγχο με πρωκτοσκόπηση.

Το HPV DNA test και άλλες μέθοδοι μοριακής βιολογίας, όπως το mRNA άρχισαν επίσης να δοκιμάζονται συστηματικά στην κλινική πράξη όσο αφορά την αποτελεσματικότητά τους στον έλεγχο, τη διάγνωση και αξιολόγηση των προκαρκινικών αλλοιώσεων του πρωκτού.

Αντιμετώπιση

Η πρωκτοσκόπηση αποτελεί προς το παρόν τουλάχιστον την καλύτερη μέθοδο αξιολόγησης και θεραπείας των προκαρκινικών αλλοιώσεων του πρωκτού. Η τεχνική που εφαρμόζουμε είναι ανάλογη με την τεχνική που εφαρμόζεται  στον τράχηλο της μήτρας χρησιμοποιώντας σαν βασικό εργαλείο το κολποσκόπιο, με τον οποίο οι ειδικοί γυναικολόγοι είναι ιδιαίτερα εξοικειωμένοι.

Βιοψίες

Η πρωκτοσκόπηση δίνει τη δυνατότητα λήψης βιοψίας ή βιοψιών από τις ύποπτες περιοχές που εντοπίζουμε κατά τη διάρκεια της εξέτασης και παρέχει τη δυνατότητα θεραπείας των προκαρκινικών αλλοιώσεων, οι οποίες θα βεβαιωθούν ιστολογικά με αυτόν τον τρόπο.

Ο καρκίνος του πρωκτού, όπως και του τραχήλου της μήτρας συνδέονται στενά με ογκογόνους HPV τύπους και ιδιαίτερα με τον HPV 16. Ο αριθμός των θανάτων από τη νόσο αυξάνεται ανησυχητικά τα τελευταία χρόνια και αυτός ο λόγος καθιστά επιτακτική ανάγκη τον έλεγχο όλων των γυναικών με αλλοιώσεις CIN καθώς και άλλες ειδικές ομάδες ασθενών.